به گزارش خبرنگار خبرگزاری«حوزه»، کرسی علمی با عنوان " تاریخ شفاهی حوزه علمیه " با سخنرانی حجت الاسلام والمسلمین محسن الویری و حضور اساتید در سالن اجتماعات دانشگاه باقرالعلوم (ع) پردیسان قم، برگزار شد.
حجت الاسلام والمسلمین الویری با اشاره با اینکه گاهی موضوعات و مسائل در علوم برنامه ریزی شده؛ ولی اینها تاریخ شفاهی آن علم نیست؛ بیان داشت: ما اسم این را تاریخ شفاهی می گذاریم یک نیاز اجتماعی مطرح می شود وبرای تکمیل اطلاعات حول آن یک کار علمی انجام می شود که به این تاریخ شفاهی آن مساله گفته می شود.
وی با بیان خصوصیات تاریخ شفاهی حوزه علمیه گفت: این تاریخ رویداد محور و پدیده محور نمی باشد بلکه فرایند کلی مساله محورانه می باشد که این مساله محوری باید توضیح داده شود.
این استاد دانشگاه با بیان خصوصیات تاریخ شفاهی مساله محور گفت: تاریخ شفاهی مساله محور هر چند مکانیزم خاص خود را دارد و یک چارتی دارد که نباید از آن خارج شود ولی می توان از حواشی آن کلی اطلاعات بدست آورد ولی اینها مد نظر در بحث های اولیه نمی باشد.
وی با بیان اینکه برای تاریخ شفاهی حوزه علمیه سه مساله تعریف شده است؛ اذعان داشت: یکی از این مسائل فضایی است که به عنوان میز تمدن اسلامی مطرح است و مساله دوم بحث قطب های فکری دفتر تبلیغات می باشد و مساله سوم مباحث دیگر است که توضیح خواهم داد.
میز تمدن اسلامی
این متخصص بحث تاریخ شفاهی با بیان این نکته که وقتی میز تمدن مطرح است، انقلاب اسلامی نیز به عنوان یک پروژه تمدن ساز مطرح می شود و ارتباط با جهان اسلام نیز مطرح است اینکه ما چه تعداد روحانیونی داریم که با علمای جهان اسلام ارتباط داشته اند البته ما فقط در صدد گردآوری اطلاعات می باشیم و هدف ما این نیست که تحقیق کنیم این کار بعدی است. بحث بعدی ارتباط با دنیای غرب می باشد که روحانیت چه ارتباطی با غرب دارند و چه ذهنیتی از آنچه در غرب می گذرد دارند و نکته مهم دیگر این است که چه کتبی در مورد نظام تامین اجتماعی در اسلام نوشته شده است و محور دیگر در این بحث هویت صنفی روحانیت می باشد که ایند عنوان را از کتاب معروف آقای حکیمی اخذ کرده ایم که معنیش این است که طلبه چیستی خود را بداند و نقش خویش را درست و دقیق برای خود تعریف کند که در راس همه نهاد مرجعیت قرار دارد.
قطب های فکری فرهنگی
این متخصص تاریخ اسلام با اشاره به دومین مساله شناخت تاریخ شفاهی حوزه گفت: ما در تاریخ شفاهی دنبال این هستیم که این اطلاعات تمدنی را درست بدست بیاوریم که اشاره شد ولی تنها مساله ما این نیست، بلکه باید مسأله قطبهای فکری فرهنگی دفتر تبلیغات را نیز مورد بررسی قراردهیم.
وی با بیان فهرست این قطب ها نیز افزود: بحث جایگاه قرآن و اسلامی سازی علوم انسانی و مساله نظام تعلیم و تربیت اسلامی و بحث خانواده استوار و صمیمی و سواد مصرف کالای فرهنگی و اخلاق مبلغان و اخلاق عمومی با تکیه بر صداقت و امداد فرهنگی و تعمیق ایمان و باورهای دینی و بحث وهابیت وفرق انحرافی و اندیشه ولایت فقیه و بحث کارآمدی نظام و عدالت از دیگر مسائل می تواند باشد.
دیگر مسائل و منطق اولویت بندی بین آنها
وی در ادامه به مسائل درجه دو که باید مورد بررسی قرار بگیرد نیز پرداخت و گفت: از مسائلی دیگری که باید در مورد تاریخ شفاهی حوزه مورد بررسی قرار بگیرد نوع حضور سیاسی علما در طول تاریخ حوزه می باشد که باید مورد بررسی قرار بگیرد.
حجت الاسلام والمسلمین الویری همچنین ساختار حوزه و بحث استفتائات وافکار عمومی و واکنش حوزه در برابر گرایش مردم را دیگر نیز از مسائل مهم خواند. وی در توضیح اهمیت دادن به گرایشات مردم بیان داشت: باید دی یان مسائل تا کجا از سر علاقه بود و کجا ها از سر جبر اجتماعی بود و کلا باید به این مهم بپردازیم و ببینیم علما به گرایشات مردم چقدر ارزش قائل بودند.
این استاد حوزه در ادامه بحث گردش مالی را نیز به عنوان مساله مهمی مطرح کرده و بیان داشت: آیا اینکه حوزه علمیه می تواند از دولت پول بگیرد یا نه!؟ این باید مورد بررسی علمی قرار بگیرد. طراز مالی شفاف در حوزه باید وجود داشته باشد و گاهی یک ذهینت غلطی در مورد روحانیت وجود دارد که باید آن را از بین برد و بحث معیشت نیز ذیل همین موضوع مطرح می شود.
وی با اشاره به بحث بانوان نیز گفت: این مساله که زیست طلبگی و خانواده طلبه ها چطور شرایطی دارند و چه ایراداتی در نظام طلبگی وجود دارد و اصولا این نکته مهمی است که باید مورد بررسی قرار می گیرد.
چارچوب های حاکم بر مساله
حجت الاسلام والمسلمین الویری خاطرنشان کرد:سیطره نگاه تاریخی و فضای تاریخ معاصر و همچنین نگاه تمدنی همه باید بر واکاوی این مساله حاکم باشد.
آن
